منظور از وکیل اراضی موات یکی از وکلای دادگستری است که پرونده های ملکی مربوط به املاک رها شده را به عهده می گیرد. به طور کلی اراضی موات یعنی زمین های بدون مالکی که رها شده و قابلیت استفاده و کشت و زرع را ندارند. مطابق با قانون مدنی مالکیت اراضی موات متعلق به کسی خواهد بود که این زمین ها را احیا کند. منظور از احیا کردن زمین های بدون صاحب این است که با توجه به نوع کاربری این زمین ها استفاده از آن را ممکن سازند. برای مثال در مورد یک زمین کشاورزی که به حالت موات درآمده است، احیا به معنای شخم زدن و کود دادن زمین و آماده کردن آن برای زرع و کشاورزی است. در این نوشتار به بررسی برخی از رایج ترین پرونده های مطروح در زمینه اراضی موات و شیوه وکالت کردن وکلای دادگستری در مورد این پرونده ها خواهیم پرداخت.
مهمترین وظایف وکیل اراضی موات چیست؟
همانطور که اشاره شد مهمترین و اصلی ترین وظیفه وکیل اراضی موات این است که در پرونده های حقوقی و کیفری مربوط به تملک اراضی موات وکالت کند. از نظر اعتبارسنجی، وکیل پایه یک دادگستری می بایست دارای پروانه وکالت معتبر باشد. در حال حاضر پروانه وکالت معتبر توسط کانون های وکلای دادگستری و مرکز وکلا و مشاورین حقوقی قوه قضاییه صادر می شود. برای دریافت پروانه وکالت متقاضی می بایست دارای مدرک تحصیلی حقوق بوده و در آزمون وکالت شرکت نماید. پذیرفته شدگان آزمون وکالت پس از سپری کردن دوران کارآموزی در مراسم تحلیف شرکت کرده و به درجه پایه یک دادگستری نائل می آیند.
علاوه بر داشتن پروانه وکالت معتبر وکیلی که در خصوص پرونده های مربوط به اراضی موات فعالیت می کند باید دارای سواد علمی و تجربه عملی در موضوع مورد بحث باشد. امروزه حرفه وکالت نیز مانند بسیاری از حرفه های دیگر رو به تخصصی شدن گذاشته است و وکلای ماهر معمولاً به صورت تخصصی در دعاوی ملکی، خانوادگی، کیفری و … فعالیت می کنند. وکیل اراضی موات باید از نظر دانش و تجربه در حوزه دعاوی ملکی تخصص داشته باشد.
برخی از مهمترین دعاوی حقوقی و کیفری قابل طرح در خصوص اراضی موات
در ادامه به برخی از مهمترین و رایج ترین دعاوی حقوقی و کیفری قابل طرح در ارتباط با وکیل زمین های موات خواهیم پرداخت. دعوای اثبات مالکیت یا حیازت مباحات به عنوان یکی از مهمترین دعاوی مربوط به زمین های موات شناخته می شود. رسیدگی به این دعوی در صلاحیت دادگاه عمومی و حقوقی قرار دارد که ملک مورد دعوی در حوزه قضایی آن واقع گردیده است. برای اینکه دعوای مالکیت مورد رسیدگی قرار گیرد، مدعی مالکیت ملک باید به عنوان خواهان دادخواست حقوقی را تنظیم کرده و به دادگاه عمومی و حقوقی ارسال نماید. برای تنظیم و نگارش دادخواست می توان از خدمات وکلای دادگستری استفاده کرد.
دادخواست فرمی چاپی است که مشخصات دعاوی حقوقی اعم از نام و نشانی طرفین دعوی، موضوع دعوی و … روی آن درج می شود و به دفتر دادگاه ارسال می شود. پس از وصول دادخواست و پیوست های آن به دفتر دادگاه، مدیر دفتر دادگاه پرونده را از جهت کامل بودن دادخواست و پیوست های آن مورد بررسی قرار می دهد. دادخواست حقوقی در خصوص اثبات مالکیت اراضی موات باید مشتمل بر موارد زیر باشد:
نام، نام خانوادگی و سایر مشخصات شناسایی خواهان. خواهان کسی است که دعوای حقوقی توسط او مطرح می شود. در دعوای اثبات مالکیت خواهان کسی است که مدعی تعلق مالکیت مال به خود می باشد. در صورتی که دادخواست توسط وکیل دادگستری و به نمایندگی از خواهان تنظیم شده باشد، مشخصات وکیل نیز باید در آن درج گردد.
نام، نام خانوادگی و سایر مشخصات شناسایی خوانده. خوانده کسی است که خواهان دعوای حقوقی را بر علیه وی مطرح می سازد.