مال مشاع به ملکی گفته میشود که مالکیت آن بین چند نفر بهصورت مشترک و بهطور شراکتی تقسیم شده است. برای مثال، اگر دو یا چند نفر یک ملک را خریداری کنند و در تقسیم آن شریک باشند، ملک مشاع ایجاد میشود. در چنین شرایطی، تقسیم مال مشاع بین شرکاء ممکن است بهصورت توافقی یا از طریق مراجع قضائی انجام شود. اما در برخی مواقع ممکن است تقسیم مشاع بهصورت غیرقانونی، اشتباهی یا برخلاف حقوق یکی از شرکاء صورت گیرد که این موضوع موجب بروز دعوی بطلان تقسیم مال مشاع میشود.
شرایط دعوی بطلان تقسیم مال مشاع
- تقسیم بهصورت غیرقانونی یا نادرست یکی از شرایط اصلی برای طرح دعوی بطلان تقسیم مال مشاع، انجام تقسیم بهصورت غیرقانونی یا برخلاف قوانین مالکیت است. برای مثال، اگر تقسیمنامه بدون رضایت یا موافقت تمامی شرکاء انجام شده باشد، یا با لحاظ نکردن سهم واقعی هر شریک، تقسیم صورت گرفته باشد، میتوان از طریق دعوی بطلان تقسیم، بهدنبال اصلاح وضعیت بود.
- عدم رعایت اصول قانونی هر تقسیم مال مشاع باید طبق اصول و مقررات قانونی انجام شود. این اصول شامل شفافیت در تعیین سهم هر شریک، ارائه مستندات حقوقی صحیح، و رعایت حقوق تمامی شرکاء است. اگر هر کدام از این موارد رعایت نشود، ممکن است دعوی بطلان مطرح شود.
- وجود تقلب یا سوءاستفاده در صورتی که تقسیم مال مشاع بهطور عمدی و با قصد سوءاستفاده از حقوق دیگر شرکاء انجام شده باشد، دعوی بطلان میتواند برای اصلاح و بازگرداندن حقوق ضایعشده بهموقع مطرح شود. این نوع تقسیمها معمولاً زمانی صورت میگیرند که یک یا چند شریک بهطور غیرمنصفانه از سهم دیگر شرکاء بهرهبرداری میکنند.
- وجود نقص در تقسیمنامه در صورتی که تقسیمنامهای که تقسیم مشاع را انجام داده، نقصهایی مانند عدم ذکر کامل اطلاعات، نادرست بودن شرححال شرکاء، یا اشتباه در تعیین سهمها داشته باشد، این نقصها میتوانند بهعنوان دلیل طرح دعوی بطلان استفاده شوند.
مراحل دعوی بطلان تقسیم مال مشاع
- ثبت دادخواست بطلان تقسیم مال مشاع اولین گام در دعوی بطلان تقسیم مال مشاع، ثبت دادخواست در دادگاه است. در این دادخواست، باید دلایل و مستندات قانونی برای بطلان تقسیم ملک بهطور واضح بیان شود. این دلایل میتوانند شامل نقض حقوق شریکها، سوءاستفاده از تقسیمنامه، یا رعایت نکردن اصول قانونی تقسیم مشاع باشند.
- ارائه مدارک و شواهد معتبر پس از ثبت دادخواست، طرفین باید مدارک و شواهد خود را برای اثبات بطلان تقسیم ملک به دادگاه ارائه دهند. این مستندات میتوانند شامل اسناد ملکی، تقسیمنامههای پیشین، گواهیهای شاهدین، و سایر مدارک قانونی مربوط به تقسیم مشاع باشند.
- بررسی دلایل و مدارک توسط دادگاه دادگاه پس از دریافت مستندات، دلایل طرفین را بررسی میکند تا مشخص کند که آیا تقسیم مال مشاع بهصورت قانونی و صحیح انجام شده است یا خیر. در صورتی که دادگاه دلایل کافی برای بطلان تقسیم پیدا کند، ممکن است حکم به ابطال تقسیم مال مشاع صادر کند.
- تصمیمگیری دادگاه پس از بررسی دلایل و مستندات، دادگاه تصمیم نهایی خود را اتخاذ میکند. اگر دادگاه به این نتیجه برسد که تقسیم ملک نادرست بوده و باید اصلاح شود، حکم به بطلان تقسیم ملک صادر خواهد کرد. در این صورت، تقسیم مجدد ملک بهصورت قانونی انجام میشود و حقوق شرکاء بازگردانده میشود.

چگونه در دعوی بطلان تقسیم مال مشاع پیروز شویم؟
- ارائه مستندات دقیق و معتبر یکی از عوامل کلیدی پیروزی در دعوی بطلان تقسیم مال مشاع، ارائه مدارک و مستندات معتبر است. اسناد ملکی، تقسیمنامهها، گواهینامههای شاهدین و دیگر مستندات قانونی میتوانند به شما در اثبات نادرست بودن تقسیم مشاع کمک کنند.
- . مشاوره با وکیل متخصص برای پیروزی در این نوع دعوی، مشاوره با یک وکیل متخصص در زمینه حقوق املاک ضروری است. وکیل فرشته محمد حسینی با تجربه و تخصص در دعاوی ملکی میتواند شما را در تمامی مراحل دعوی بطلان تقسیم مال مشاع همراهی کرده و از حقوق شما دفاع کند.
- توجه به اصول قانونی تقسیم مشاع برای جلوگیری از مشکلات حقوقی، توجه به اصول قانونی تقسیم مشاع و رعایت حقوق شرکاء در مراحل اولیه تقسیم بسیار مهم است. اگر تقسیم مشاع بهدرستی انجام نشود، احتمال بروز دعوی بطلان بالا میرود. بنابراین، قبل از هر اقدام، بررسی دقیق شرایط و توافقهای قانونی ضروری است.
- مذاکره و حلوفصل پیش از دادگاه در بسیاری از موارد، طرفین میتوانند از طریق مذاکره و توافق میان خود به حلوفصل مسائل مربوط به تقسیم مال مشاع بپردازند. در این صورت، نیازی به اقدام قضائی نخواهد بود و میتوان از ایجاد دعوی بطلان جلوگیری کرد.
چرا وکیل ضروری است؟
دعوی بطلان تقسیم مال مشاع در املاک میتواند پیچیدگیهای زیادی داشته باشد و نیاز به دقت و تجربه در ارائه مستندات و پیگیری مراحل قانونی دارد. وکیل فرشته محمد حسینی، مدیر مرکز حقوقی ملکبانان، با تخصص و تجربه خود در زمینه دعاوی ملکی، میتواند به شما در حلوفصل مشکلات حقوقی مرتبط با تقسیم مال مشاع کمک کند. مشاوره و نمایندگی وکیل متخصص میتواند شانس موفقیت شما در این دعوی را بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
نتیجهگیری
دعوی بطلان تقسیم مال مشاع در املاک بهمنظور اصلاح تقسیمنامههای نادرست یا غیرقانونی مطرح میشود. برای پیروزی در این دعوی، ارائه مستندات قانونی و مشاوره با یک وکیل متخصص ضروری است. وکیل فرشته محمد حسینی با تخصص خود در زمینه دعاوی ملکی میتواند شما را در این مسیر همراهی کرده و از حقوق شما دفاع کند.